Stajenka

Przecław

hehe, no fajnie że o trakenach będzie

Fajnie że ktoś wkleił te zdjęcia, ale ogłoszenie chyba już nieaktualne, bo podobno Dolnik padł. A stąd został sprzedany jako ogier, podobno później wykastrowany, chociaż zupełnie nie wiem czemu Smutny

Ada

Trochę pogrzebałam w sprawie trakenów i wielkopolaków, znalazłam taki oto fajny artykuł na Hatatitli:
Historia
Rasa wielkopolska powstała z połączenia koni rasy trakeńskiej i koni wschodniopruskich. Jest to stwierdzenie uproszczone, bowiem niektóre źródła podają (podręcznik "Zootechnika", T. 2, wyd. V, Warszawa 1984 r., pod red. Horszczaruk, Raczyk, Żebrowski), iż hodowlę koni nazywanych współcześnie wielkopolskimi próbowano przez wiele lat prowadzić w trzech oddzielnych grupach rasowych. Pierwszą z nich stanowiły konie poznańskie, hodowane w stadninach państwowych oraz w chowie masowym na terenie byłych województw poznańskiego i bydgoskiego. W rejonie tym prężnie działały stadniny w Iwnie, Mieczownicy, Pępowie, Posadowie, Racocie i Żołędnicy. Hodowla poznańska, zwłaszcza terenowa (dziś napisalibyśmy po prostu: prywatna), opierała się początkowo głównie na koniach miejscowych, które następnie zaczęto ulepszać ogierami trakeńskimi i wschodniopruskimi, a później mazurskimi.

Jak podają niektóre podręczniki ("Hodowla koni" Zwolińskiego), zorganizowana hodowla koni w Wielkopolsce datuje się od czasów założenia Państwowego Stada Ogierów w Sierakowie w 1829 r. Następnie w 1885 r. zostało założone stado w Gnieźnie, a w 1897 r. w Starogardzie. Z użyciem ogierów trakeńskich, wschodniopruskich, beberbeckich, a częściowo pełnej krwi angielskiej i czystej krwi arabskiej, na podłożu miejscowych, krajowych koni w dużym stopniu uszlachetnionych już krwią orientalną, wytworzono typ konia kawaleryjskiego, zdolnego jednocześnie do pracy na roli i w lekkim zaprzęgu. W końcu XIX w. ustalił się koń zbliżony wyglądem do konia wschodniopruskigo, co prawda mniej rosły, ale za to bardziej suchy, o mniejszych wymaganiach paszowych i lepiej nadający się do pracy zaprzęgowej. W 1900 r. ukazał się pierwszy, a w 1911 r. drugi tom Poznańskiej Księgi Stadnej dla Szlachetnej Półkrwi, wydany przez ówczesny Związek Hodowców Konia Szlachetnego. Pierwsza wojna światowa dokonała stosunkowo niedużych zniszczeń w pogłowiu hodowlanym koni w Poznańskiem. Jednak okazało się, że ten typ konia jest mniej wytrzymały, a więc mniej przydatny w kawalerii od koni z terenów wschodnich. Stąd gruntowna zmiana w hodowli, zmierzająca do wytworzenia konia bardziej wytrzymałego, ale i kalibrowego. Na masową skalę zaczęto używać ogierów pełnej i czystej krwi. W tym czasie powstało wiele znanych linii hodowlanych, a w 1935 r. ukazał się pierwszy tom Poznańsko-Pomorskiej Księgi Stadnej Koni Półkrwi Angielskiej, Półkrwi Anglo-arabskiej i Półkrwi Arabskiej. Po II wojnie ocalało z tej hodowli jedynie niewiele klaczy zarodowych u drobnych hodowców oraz nieco młodzieży stadninowej, z których została odbudowana powojenna hodowla elitarna.

Drugą grupę koni, które dały początek współczesnym koniom wielkopolskim, stanowiły konie zgrupowane w stadninach mazurskich. Materiałem wyjściowym były tam prawie wyłącznie konie trakeńskie i wschodniopruskie. Konie urodzone w tych stadninach nazywano już końmi mazurskimi. Hodowla mazurska odgrywała na początku rolę wiodącą w stosunku do hodowli poznańskiej. Była ona prowadzona tylko w stadninach państwowych: Liskach, Plękitach, Rzecznej, Kadynach. To tylko najważniejsze ze stadnin, które przetrwały najdłużej.

Odrębną grupę stanowiły konie hanowerskie, pomorskie gryfy (pochodne hanowerów) oraz najcięższe klacze wschodniopruskie. Konie te gromadzono w Kadynach koło Elbląga i w Nowielicach w województwie szczecińskim. Konie te, zwłaszcza hodowane w SK Nowielice, reprezentowały typ najbardziej odpowiadający współczesnym wymaganiom stawianym koniom sportowym do skoków przez przeszkody. Niestety, na początku lat 60. XX w. zlikwidowano hodowlę koni tego typu w Nowielicach, Kadyny natomiast przestawiono na produkcję koni w typie zbliżonym do mazurskich. W 1968 r. SK Nowielice została ponownie ukierunkowana na hodowlę koni sportowych.

Rola koni trakeńskich
Trakeny wywarły niezaprzeczalnie największy wpływ na rozwój rasy wielkopolskiej. Hodowano je ponoć już w XIII w. przez Krzyżaków w Prusach Wschodnich, którzy krzyżowali miejscowe konie Schwieken z ogierami orientalnymi. W 1732 r. utworzono Główną Królewską Stadninę w Trakenach, dostarczającą przede wszystkim koni kawaleryjskich i niezawodnych koni roboczych. Wschodniopruskie Towarzystwo Ksiąg Stadnych założone w 1888 r. w Królewcu opracowało program hodowlany dla koni tej rasy, opierający się na zasadach czystości rasy. Do końca 1945 r. hodowla koni trakeńskich służyła miejscowej hodowli chłopskiej, dostarczając jej doskonałych reproduktorów. Przed zajęciem Prus Wschodnich przez Rosjan wyprowadzono do Niemiec 800 klaczy i 45 ogierów, które stały się bazą hodowli koni trakeńskich w Niemczech po II wojnie światowej. Hodowla koni trakeńskich w Niemczech jest kontynuacją programów hodowlanych z dawnych Prus Wschodnich. Poza Niemcami 30 innych państw hoduje obecnie konie trakeńskie, zgodnie z surowymi regułami czystości rasy i na podstawie umów niemieckiego Związku Trakeńskiego z lokalnymi związkami krajowymi, mając prawo używania dla swych koni nazwy koni trakeńskich.

Reasumując, koń wielkopolski jest mieszanką powstałą na ziemiach zaboru pruskiego z zastosowaniem ras niemieckich - trakeńskiej i wschodniopruskiej, beberbeckiej, oldenburskiej, meklemburskiej i innych. Ośrodkami hodowlanymi, najbardziej znanymi na terenie naszego kraju były stada ogierów w Sierakowie, Gnieźnie i Starogardzie. Rasę uszlachetniano pełną krwią angielską, czystą krwią arabską, półkrwią angielską i angloarabską. Po zakończeniu II wojny światowej na terenach dawnych Prus Wschodnich pozostała stawka koni trakeńskich i wschodniopruskich, które były nadal hodowane pod nazwą koni mazurskich, zaś na terenie Wielkopolski prowadzono hodowlę lżejszych, bardziej szlachetnych koni poznańskich, z większym dolewem krwi angloarabskiej i półkrwi angielskiej. W 1962 r. połączono obydwie odmiany pod wspólną nazwą koni wielkopolskich.

Była to decyzja nie hodowlana, lecz stricte administracyjna. Otóż na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa z dnia 27 grudnia 1962 roku w sprawie ksiąg zwierząt zarodowych w naszym kraju jest prowadzona księga stadna koni rasy wielkopolskiej. Należy podkreślić sprawę ciekawą, aczkolwiek przemilczaną, że warunki wpisu do I tomu tej księgi były identyczne z tymi, które obowiązywały przy wpisie do księgi koni trakeńskich. Zasada czystości rasy, obowiązująca przy wpisie do księgi koni trakeńskich powoduje, iż mogą tam figurować tylko te konie, które do szóstego pokolenia wstecz mają w swoim rodowodzie wyłącznie przodków rasy trakeńskiej, wschodniopruskiej lub ras czystych (xx, oo, xxoo). Nie ma wpływu na to ani miejsce przyjścia na świat źrebaka, odpowiadającego tym "rygorom", ani nazwa lokalna, nadana rasie. Stąd wynika istotny wniosek - większość polskich koni, zwanych wielkopolskimi, odpowiada warunkom wpisu do ksiąg stadnych koni rasy trakeńskiej. Obecnie taka księga w naszym kraju nie funkcjonuje, lecz decyzją Polskiego Związku Hodowców Koni w VI tomie księgi koni rasy wielkopolskiej, konie tej rasy, spełniające warunki wpisu również do księgi koni trakeńskich, zostały wyszczególnione przez dodanie informacji, iż są to konie pochodzenia trakeńsko-wschodniopruskiego. Zabiegał o to, utworzony jako stowarzyszenie w 1993 r., Związek Hodowców i Przyjaciół Wschodniopruskiego Konia Pochodzenia Trakeńskiego (w skrócie Związek Trakeński w Polsce - ZTwP), którego ostatecznym celem jest stworzenie odrębnej księgi koni trakeńskich. Dyskusja, jaka toczy się od długiego już czasu w środowisku hodowców koni, mająca swe odbicie również na łamach prasy końskiej i jeździeckiej, musi się zakończyć w konstruktywny sposób. Wolny rynek z pewnością wskaże i kierunki rozwoju naszej hodowli w związku z rosnącym zapotrzebowaniem na konkretny towar, i wymusi pewne racjonalne decyzje. Rozstrzygnięcie tego sporu na korzyść zwolenników hodowli konia trakeńskiego w Polsce w oparciu na zasadzie czystości rasy wydaje się kwestią czasu.

nongie

Hmm... czy ktoś z Was potrafiłby dziś odróżnić typ poznański od mazurskiego?
Tak na oko, nie mając papiera w ręku.

Ada

Przecław

Ada

Dotarłam w końcu do danych "naszej" Karty i wydaje mi się że będzie pasowała do tego wątku:
KARTA ur. 30.11.1984r. w Liskach
ojciec : Aspirant (którego nie trzeba nikomu przedstawiać)
matka: Kariera po Kondeuszu (po Colombo)

czyli wychodzi że to był "czysty" traken..
jeszcze nr księgi 109G-Wł

nongie

Podziwiałam Karte na zawodach w Mosznej, jeszcze pod p. Slodczykiem - ogromne kare konisko z dość dużą głową, zupełnie niepodobne do innych trakenów jakie widziałam.

Iburg

Dzieki Floppy , uzupełnie swoje dane. Mogłam w zasadzie tez poszukac. Ale jakos tak mi zeszło i nie zrobilam tego

Ada

To jej pełne dane: [link widoczny dla zalogowanych]

Ada

Potwierdzam wiadomość Przecław, Dolnik padł na ostrą kolkę.

majak

Możliwe, że i ja słyszałąm włąśnie o tym koniu, że padł - to był miesiąc nieporzyjemnych zdarzeń po okolicy i włąśnie on chyba był u nas rozgłoszony , że padł na ciężki skręt jelit czy coś.(znajoma tam szkoli i do nas też dojeżdżą z Plejady).
To było łąćznie przekazywane wraz ze śmiercią Julki i zołzami przywleczonymi zza wschodu przez jakiegoś handlarza...

A swoją drogą - widzieliście kiedyś izabelowatego trakena?
Bo mnie się zdawało, że jednak bardziej podstawowe maści występują uuu

Przecław

no ja raczej nie widziałam mysl

A co się stało z Julką i o co chodzi z tymi zołzami?

Przecław

aha, a jeszcze mi się tak przypomniało, że wiele znakomitych koni, to właśnie konie trakeńskie. Ciekawe czy to jakaś reguła i czym to jest spowodowane.

majak

A no mieliśmy miesiąc sensacji - w Sochaczewie (tam sa targi z końmi) ktoś dowiózł jakieś haflingery z Rosji czy skądś i się okazało, że zołzy mają. Widac jaka kontrola na granicy i wogóle ...
Teraz wszyscy są ostrożniejsci przed tymi co tam jeżdżą i konie sprowadzają albo od tych handlarzy konie kupują bo przywlecze taki do stajni i co?
Jesteśmy wszyscy ostrożniejsi.

A Julka padła na serce... Będzie miesiąc z kawałkiem.

Na a z tym izabelowatym trakenem - koleżanka zweryfikowałą papiery swojej klaczce, która jest od kasztanowatej matki xx po ojcu izabelowatym (gdzieś w KT jest) wielkopolskim ale okazało się, że z jego strony mozna uznać za trakena. Ciekawe maści. Jakos srokate mi tu jeszcze by kto wmówił 8)

Przecław

aha... No tak. To tak jak z przewozem koni rzeżnych. Straszne.